فرق پروتکل‌های ارتباطی در SSD‌های NVMe ،SATA و M.2

از مهم‌ترین ویژگی‌های تجهیزات ذخیره‌سازی برای کاربران، میزان فضای ذخیره‌سازی و سرعت آنهاست. در سال‌های اخیر اکثر کاربران برای دسترسی به سرعت بالا به استفاده از SSDها روی آورده‌اند. SSDها دارای ویژگی‌ها و کاربرد‌های متفاوتی هستند. در ادامه این مطلب قصد داریم در مورد SSD ها و انواع آنها صحبت کنیم.

 

سرعت ذخیره‌سازی اطلاعات روی SSD‌ها بسیاربالاتر از HDD‌هاست

 

حافظه SSD چیست؟

SSD نوعی از حافظه است که از صفحه فلزی با پوشش مغناطیسی ساخته شده و جهت ذخیره سازی دائم اطلاعات از آن استفاده می‌شود. SSD مخفف Solid State Drive است. حافظه‌های SSD در ابعاد 3.5 اینچ، 2.5 اینچ و M.2 تولید می‌شوند و امروزه به جایگزینی مناسب برای هاردها تبدیل شده‌اند. عمر SSD‌ها به دلیل فناوری به کار رفته در ساخت آنها بیشتر از  هاردهاست. SSD‌ها شبیه Flash و SD-Ram‌ها ساخته شده‌‌اند و قطعات متحرک، هد و چرخشی ندارند. ذخیره سازی روی میکروچیپ‌های داخلی SSD انجام می‌شود. به همین دلیل سرعت پردازش و انتقال اطلاعات در SSD بسیار بالاست.

SSDها روی سرورها با استفاده از Caddy‌های مخصوص روی درایوهای هارد HDD هم نصب می‌شوند. کانکتور آنها از نوع SATA و PCIe Express است و در سال‌های اخیر NVME ها هم با سرعت بالاتر به بازار ارائه شده‌اند. از جمله پیشنهاداتی که در هنگام خرید سرور داده می‌شود استفاده از درایو SSD برای نصب سیستم عامل و نرم افزارهای کاربردی است. زیرا تاثیر فراوانی روی سرعت بوت شدن سیستم عامل و اجرای نرم افزارهای مختلف دارد. اگر علاقه‌مند به مطالعه بیشتر در خصوص قابلیت‌های NVMe هستید

پیشنهاد مطالعه: تکنولوژی NVMe چیست

مزایا و ویژگی‌های درایوهای  SSD

در سال‌های اخیر حافظه‌های SSD در حال جایگزین شدن به جای هاردهای HDD هستند، حافظه‌های SSD مزایایی زیادی نسبت به هاردهای HDD دارند که در ادامه چند مورد آنها را نام خواهیم برد.

• سرعت خواندن و نوشتن در حافظه‌های SSD بسیار بالاتر از HDD است.
• آسیب ناپذیرتر بودن فیزیکی درایوهای SSD
• طول عمر بیشتر حافظه‌های SSD
• تولید صدا و گرمای بسیار کمتر SSD نسبت به HDD
• مصرف انرژی کمتر
• SSDها در برابر شوک و لرزش مقاوم‌تر هستند.

 

معایبSSD ها:

استفاده از حافظه‌های SSD علاوه بر داشتن مزایای زیاد، معایبی هم دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد، اما این نکته را فراموش نکنید که مزایای استفاده از SSD به اندازه‌ای است که می‌توان از معایب آن صرف نظر کرد. SSD جز بهترین انتخاب‌ها برای ذخیره سازی اطلاعات است.

• درایوهای SSD گران‌تر از هاردهای HDD هستند.
• سرعت نوشتن اطلاعات در برخی مدلهای SSD پایین است.
• پایین‌تر بودن تعداد دفعات write cycle حافظه های SSD نسبت به HDDها

نکته تکمیلی: عبارت Write cycle یعنی تعداد دفعاتی که می‌توان روی یک حافظه اطلاعات را نوشت و پاک کرد که این ویژگی در هاردهای HDD حدود پنج میلیون بار است اما در حافظه‌های SSD حدود 10 هزار بار است.

نکات مهم در خرید SSD

اگر قصد خرید حافظه SSD برای لپ تاپ، PC یا سرور خود را دارید قبل از خرید چند نکته را حتما بررسی کنید تا بتوانید مناسب‌ترین SSD را تهیه کنید. نکات مهم در خرید SSD موارد زیر هستند:

• ظرفیت ذخیره سازی SSD
• ابعاد حافظه SSD یا همان From Factor
• سرعت خواندن اطلاعات (سرعت خواندن اطلاعات، بین 500 تا 560 مگابایت در ثانیه برای مصارف خانگی مناسب است.)
• رابط کاربری SSD چه نوعی است.
• SSD ها ضد ضربه، ضد لرزش، ضد شوک و ضد خش باشند.
• مجهز به قابلیت عیب یابی و رفع آن باشند. (قابلیت ECC)
• حافظه SSD تولید شده توسط شرکت‌های معتبر را تهیه کنید.
• SSD خریداری شده گارانتی تعویض معتبر داشته باشد.

حافظه‌های SSD گرانتر از هاردهای HDD هستند به همین خاطر توصیه می‌شود که میزان نیاز خود به سرعت و ظرفیت ذخیره سازی را مشخص و با توجه به آنها، یکی از انواع مدل‌های SSD را تهیه کنید.

تفاوت انواع درایوهای SSD

تنوع بالای حافظه‌های SSD موجود در بازار انتخاب یک SSD مناسب را کمی سخت می‌کند، برای انتخاب مناسب بهتر است تفاوت بین انواع درایوهای SSD را بدانید. این تفاوت‌ها عبارتند از:

• تفاوت در ابعاد (5 اینچ، 3.5 اینچ و M.2)
• تفاوت در رابط کاربری (SATA ،PCIe EXPRESS ،NVME )
• تفاوت در سرعت خواندن و نوشتن
• تفاوت در قیمت
• تفاوت در T.B.F ( طول عمر تقریبی)

 

بهترین درایوهای SSD

چند نمونه از بهترین و پرفروش‌ترین درایوهای SSD در سال‌های اخیر را معرفی خواهیم کرد:

• SSD M2 Samsung 980 pro (با ظرفیت 250 گیگابایت تا 2 ترابایت تولید می‌شوند.)
• SSD M2 WD Black SN850 (با ظرفیت 250 گیگابایت تا 2 ترابایت تولید می‌شوند.)

 

SSDهای مدل M2

اگر نیاز به SSD کوچکتر از 2.5 اینچ دارید به سراغ SSDهای M2 بروید. M2ها در اندازه‌های 22×80 mm تولید می‌شوند و دارای مدل‌های مختلفی هستند.   M2ها از نظر ابعاد کوچک هستند ولی از نظر سرعت و عملکرد وضعیت مناسبی دارند. SSD ‌های M2 به دلیل کوچک بودن برای استفاده در لپ تاپ‌های کوچک و سبک که امروزه بسیار محبوب هستند مورد توجه قرار گرفته‌اند. M2ها میتوانند جایگزین مناسبی برای هاردها HDD و حافظه‌های SSD، 3.5 و 2.5 اینچی باشند. هر چه طول هارد M2 بیشتر باشد فضای ذخیره سازی بیشتری خواهد داشت.

هاردهای M2 روی اسلات‌های PCIe نصب و با کانکتور SATA و PCIe Express و NVME کار می‌کنند رابط‌های NVME نسبت به SATA سرعت بالا و عملکرد مناسب‌تری دارند. از شرکت‌های قوی در تولید M2 شرکت ADATA را می‌توان نام برد.

 

انواع SSD M2

 

 

SSD مدل M2 دارای انواع مختلفی است، که 3 مدل از آنها در سال 2021 پرفروش‌ترین M2ها بوده‌اند.

• SSD M.2 مدل SAMSUNG 980 Pro
• SSD M.2مدل WD Black SN85
• SSD M.2مدل Sabrent Rocket 4 plus

 

نصب SSD M2 روی لپ تاپ

یکی از روش‌های ارتقاء لپ تاپ نصب SSD M2 روی اسلات PCIe است. اگر قصد چنین کاری را دارید مراحل زیر را انجام دهید. توجه کنید که محل قرارگیری اسلات‌های PCIe برای نصب SSD M2 در انواع لپ تاپ‌ها متفاوت است.

1. پیچ‌های پشت لپ تاپ را بازکنید و درب آن را بردارید.
2. جای اسلات PCIe را پیدا کنید.
3. SSD را روی اسلات مخصوص جاگذاری کنید.
4. SSD را با جای پیچ مادربورد فیکس کنید و پیچ را ببندید.
5. پیچ‌های پشت لپ تاپ را ببندید.

حافظه SSD با رابط کاربری mSATA چیست؟

نوعی از حافظه‌های SSD هستند که از رابط کاربری Mini SATA استفاده می‌کنند که به اختصار آن را mSATA می‌نامیم. این حافظه‌ها برای دستگاه‌های کوچک مانند لپ تاپ‌ها و تبلت‌ها طراحی شده‌اند دو سال زودتر از m.2‌ ها به بازار عرضه شده‌اند. از نظر سرعت و حجم ذخیره‌سازی بسیار به حافظه‌های M.2 نزدیک هستند و تفاوتشان در کانکتور و ابعاد است.

حافظه‌های SSD مدل mSATA تنها از کانکتورهای SATA پشتیبانی می‌کنند ولی M.2‌ ها از کانکتورهای SATA و NVMe پشتیبانی می‌کنند. حافظه‌های M.2 در ابعاد مختلفی تولید می‌شوند ولی SSDهای mSATA فقط در دو اندازه تولید می‌شوند.

 

تفاوت SATA و  NVMe

حافظه‌های SSD SATA سرعتی بین 500 تا 530 مگابایت بر ثانیه دارند اما سرعت SSD NVME حدود 3500 مگابایت بر ثانیه است.  نوع NVME حافظه‌های SSD هفت برابر سریع‌تر از نوع SATA هستند. NVMEها کوچک‌تر و سبک‌تر هستند و زمان تاخیر کمتری هم دارند.

اما حافظه‌های SATA بیشترین میزان سازگاری را با انواع مادر بورد دارند، زیرا NVMEها به دستگاه‌های قدیمی متصل نمی‌شوند.

حافظه‌های SSD مدل NVME قیمت‌های بسیار بالاتری نسبت به نوع SATA دارند. از نظر کارایی و سرعت حافظه‌های SATA در سطح مناسبی قرار دارند. پس اگر قصد انجام عملیات‌ سنگین و یا گیمینگ حرفه‌ای ندارید برای خرید SSD NVME هزینه اضافی نکنید.

 

تفاوت PCIe و  NVMe

سریع‌ترین مدل SSDها با رابط کاربری PCIe سرعتی معادل 550 مگابایت در ثانیه دارد، اما سرعت SSD NVME معادل 3 گیگابایت در ثانیه است.

پهنای باند استفاده شده در NVME بیشتر از PCIe است و برای اتصال حافظه SDD با رابط کاربری PCIe به مادربورد باید از کابل استفاده کنید ولی SSDهای NVME روی اسلات PCIe Express قرار می‌گیرند.

در درایوهای PCIe تعداد دستور در صف پردازش 256 دستور است ولی در درایوهای NVME تعداد 64 هزار دستور در صف قرار می‌گیرند. قیمت NVMEها بالاتر از PCIe هاست.