فایروال چیست؛ آشنایی با انواع فایروال
اطلاعات یک سازمان و شرکت یا اطلاعات یک شخصی بخش مهمی از دارایی اوست، حفظ و نگهداری اطلاعات امری ضروریست که باید از روشهای مختلف امنیت آن را حفظ کرد. یکی از روشهای حفظ امنیت اطلاعات در حین تبادل در شبکههای مختلف، داشتن فایروال در شبکه است. فایروال دو نوع سخت افزاری و نرم افزاری دارد. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا در مورد فایروال بیشتر صحبت کنیم.
خرید فایروال های F5 سری R در نتسا
فایروال قابلیت حفاظت اطلاعات را در برابر حملات هکرها و نفوذ مهاجمان دارد
فهرست محتوا
فایروال (Firewall) چیست؟ (به زبان ساده)
فایروال در برخی شبکهها یک دستگاه و در برخی دیگر یک نرم افزار است که سیستمهای شخصی و شبکه را در برابر نفوذ مهاجمان، ترافیکهای مخرب، حملات هکرها و دسترسیهای غیرمجاز محافظت میکند. فایروالها وظیفه تبادل بستههای اطلاعاتی بین شبکهها را برعهده دارد. فایروال ترافیک ورودی و خروجی شبکه را کنترل و آن را مدیریت میکند، در تنظیمات هر فایروال قوانینی قابل تعریف است که اصطلاحا به آنها رول Rule گفته میشود. براساس این رولها، فایروال اجازه ورود و خروج را تعیین می کند.
بطور مثال یک فایروال برای محافظت در شبکه دانشگاه وجود دارد. میتوانید یک رول برای آن تعریف کنید که طبق آن کاربر A در ساعت 22 روز 3 تیرماه به کامپیوتر W که درون شبکه دانشگاه وجود دارد دسترسی داشته باشد.
اگر بطور کامل بخواهیم نحوهی عملکرد فایروال را توضیح دهیم باید به موارد زیر اشاره کنیم.
- فایروال بستههای اطلاعاتی را بین شبکهها مبادله میکند.
- فایروال ترافیک ورودی و خروجی را کنترل و در صورت نیاز فیلتر میکند.
- فایروال ترافیک ورودی را براساس معیارهای تعیین شده بر روی خود میسنجد و سپس تصمیم گیری میکند با اطلاعات ورودی چکاری انجام دهد.
- از تمام درخواستهای دسترسی به شبکه داخلی گزارش گیری میکند و در صورت مشاهده مورد مشکوک با ارسال پیغام هشدار مدیر سیستم را مطلع میکند.
- فایروال دسترسی عمومی از طریق شبکههای بیرونی به منابع داخلی مانند سیستم انبارداری را مدیریت میکند.
انواع فایروال
در ادامه به توضیح انواع فایروال می پردازیم:
فایروال سخت افزاری
فایروال سخت افزاری معمولا به صورت یک روتر یا دستگاهی مجزا در شبکه وجود دارد. فایروال به صورت پیش فرض تا حدود قابل توجهی امکان حفاظت از شبکه و جلوگیری از ورود و خروج اطلاعات و ترافیک غیرمجاز به شبکه را دارد. این فایروالها از روش فیلترینگ بسته استفاده میکنند به این صورت که Headerهای مربوط به مبدا و مقصد بستهها را به دقت بررسی و در صورتی که محتویات بسته با قوانینی که در رولهای فایروال تنظیم شده است مغایرت داشته باشد از ورود آن به شبکه جلوگیری کرده و آن را بلوکه میکند.
اگر هم بسته اطلاعاتی مغایرتی با قوانین نداشته باشد به مقصد خود هدایت میشود.
فایروالهای سخت افزاری مزایایی همچون سادگی راه اندازی، امکان محافظت از شبکه در حد مطلوب با تنظیمات پیش فرض، ایجاد لود کاری و ترافیک پایین برای شبکه و همچنین سرعت و کارایی بالای دارند.
اما هزینه خرید و نگهداری آنها بسیار گرانتر از فایروال نرم افزاری است.
نکته مهم دیگر اینکه بهتر است فایروال شبکه توسط کارشناس متخصص حوزه امنیت تست شود و از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل کنید.
فایروال نرم افزاری
به زبان ساده میتوان گفت؛ فایروالهای نرم افزاری بصورت یک نرم افزار با کاربری و نصب آسان بهترین گزینه برای کاربران خانگی هستند. این نرم افزار معمولا بصورت پیش فرض در هنگام نصب سیستم عاملهای ویندوز و لینوکس روی سیستم نصب میشود و میتوان به راحتی آنها را فعال کرد، مثلا فایروال سیستم عامل ویندوز از control panel به نام windows Firewall قابل دسترسی و تنظیم است. پیشنهاد میکنیم در کنار فایروال پیش فرض ویندوز برای امنیت بیشتر از نرم افزارهای comodo یا Zone Alarm هم استفاده کنید.
در این فایروالها شما میتوانید قوانین و مجوز دسترسیهای مختلفی را برای کاربران ایجاد کنید، مثلا یک کاربر خاص امکان دسترسی به پایگاه داده شرکت که روی شبکه است را داشته باشد ولی کاربر دیگری این مجوز دسترسی را نداشته ولی اجازه اتصال به اینترنت را داشته باشد. مزیت قابل توجه دیگر فایروال نرم افزاری سادگی بهره برداری از آن است زیرا شما برای تنظیم و بهره برداری سطح بالا از فایروال سخت افزاری نیاز به تخصص دارید ولی در مورد فایروال نرم افزاری اینطور نیست و به راحتی میتوان آن را تنظیم کرد.
برای یک شبکه کامپیوتری داشتن فایروال سخت افزاری و نرم افزاری به صورت همزمان توصیه میشود.
از جمله فایروال نرم افزاری می توان به فایروال فورتی وب اشاره کرد.
نحوه کار فایروال
فایروال به عنوان یک نقطه کنترل بین شبکه شما و شبکههای خارجی عمل میکند و وظیفه حفاظت از دستگاه شما در برابر حملات و تهدیدات امنیتی را بر عهده دارد. فایروال بر اساس سیاستها و قوانین تعریف شده ترافیک شبکه را تحلیل کرده و تصمیمگیری میکند که کدام بستهها باید اجازه عبور داشته باشند و کدام بستهها باید مسدود شوند. زمانی که یک بسته از شبکه وارد دستگاه شما میشود، فایروال آن را بررسی میکند و تصمیم میگیرد که بسته باید به دستگاه شما ارسال شود یا نه. این بررسی بر اساس قوانین و سیاستهای تعریف شده در فایروال انجام میشود و میتواند شامل موارد زیر باشد:
بررسی آدرس IP و پورت: فایروال میتواند بر اساس آدرس IP و پورت مبدا و مقصد بسته، تصمیم بگیرد که بسته قابل قبول است یا خیر. به عنوان مثال، شما میتوانید مشخص کنید که تنها بستههایی که به پورت 80 (پورت استاندارد برای HTTP) ارسال میشوند، اجازه عبور داشته باشند و بستههایی که به پورتهای دیگر ارسال میشوند را مسدود کنید.
پیشنهاد مطالعه : آی پی (Address IP) چیست؟ انواع و کاربرد IPها
بررسی پروتکلها: فایروال میتواند بر اساس نوع پروتکل استفاده شده در بسته (مانند TCP یا UDP) تصمیم بگیرد که بسته مجاز است یا خیر. به عنوان مثال، ممکن است بخواهید ترافیک UDP را مسدود کنید یا تنها به بستههای TCP اجازه عبور دهید.
پیشنهاد مطالعه : انواع پروتکل شبکه و کاربرد آنها
بررسی محتوا: فایروال میتواند بر اساس محتوای بسته (مانند نوع دادهها درون بسته) تصمیم بگیرد که بسته پذیرفته شود یا خیر. به عنوان مثال، ممکن است بخواهید ترافیک SMTP (برای ارسال ایمیل) را بررسی کنید تا بستههایی که مشکوک به بدافزار هستند را بلوکه کنید.
بررسی الگوهای حمله: فایروال میتواند الگوهای حمله مشخصی را تشخیص دهد و بستههای حاوی این الگوها را مسدود کند. به عنوان مثال، فایروال میتواند در برخی موارد حملات DDoS را شناسایی کرده و مانع بروز آنها شود. به عنوان مثال، ممکن است تشخیص دهد که تعداد بستههای ارسالی از یک آدرس IP خاص بسیار بالا است و به طور خودکار آن را مسدود میکند تا منابع سیستم را حفظ کند.
پیشنهاد مطالعه : دیداس چیست؟ آنچه باید درباره حملات DDoS بدایند
بررسی و فیلتر کردن ترافیک: فایروال بررسی ترافیک شبکه را بر اساس قوانین و سیاستهای تعیین شده انجام میدهد. این قوانین میتوانند محدودیتهایی برای مسیریابی، پروتکلهای مجاز، آدرسهای IP، پورتها و سرویسهای مجاز و غیرمجاز و جنبههای دیگری باشند. با بررسی و فیلتر کردن ترافیک، فایروال میتواند جلوی دسترسی غیرمجاز به سیستمها و منابع شبکه را بگیرد.
NAT (Network Address Translation): فایروال میتواند NAT را برای ترجمه آدرسهای IP و پورتها بین شبکه داخلی و شبکه خارجی استفاده کند. این عملکرد میتواند در موارد کاربردی مانند محافظت از آدرس آیپی واقعی سیستمهای داخلی یا اشتراک یک آدرس آیپی عمومی برای چند دستگاه داخلی مفید باشد.
بستهبندی و تفکیک بستهها: فایروال میتواند بستههای داده را تحلیل کرده و آنها را بر اساس طرحبندی شبکه و قوانین پیکربندی تفکیک کند. این عملکرد به فایروال امکان میدهد تا بستههای مشکوک یا مخرب را تشخیص داده و جلوی عبور آنها را بگیرد.
ضبط ورودی و خروجی: برخی فایروالها قابلیت ضبط ترافیک را دارند و قادر به ذخیره ورودی و خروجی ترافیک شبکه بپردازند. این اطلاعات میتوانند برای تجزیه و تحلیل، مانیتورینگ شبکه و بررسی رویدادهای امنیتی استفاده شوند.
تصمیمگیری فایروال بر اساس قوانین سیاستهای تعریف شده توسط مدیر شبکه یا کاربر انجام میشود. این قوانین میتوانند به صورت ساده یا پیچیده باشند و بر اساس نیازهای امنیتی و سیاستهای شبکه تعریف میشوند. از آنجایی که فایروال یک نقطه کنترل مرکزی است، معمولا در شبکههای بزرگتر از یک فایروال استفاده میشود و میتواند به صورت سختافزاری یا نرمافزاری پیادهسازی شود. همچنین، فایروالها میتوانند به صورت مجازی درون سیستمعامل یا به صورت دستگاه جداگانه و مستقل مورد استفاده قرار بگیرند.
با توجه به سیاستهای تعریف شده، فایروال میتواند بستههایی را مسدود کند، آنها را به لایههای بالاتر از خود ارجاع دهد تا به شکل دقیقتری بررسی شوند. همچنین، فایروال معمولا قابلیت ثبت و گزارشدهی از وقایع امنیتی را نیز دارد تا به مدیران شبکه کمک کنند از وقوع حملات مختلف آگاه شوند و اقدامات لازم را انجام دهند.
در کل، فایروال یک ابزار امنیتی قدرتمند است که با کنترل و فیلتر کردن ترافیک شبکه، امنیت دستگاهها و شبکه را تقویت میکند و بر اساس سیاستهای تعریف شده، تصمیمگیری در مورد اجازه یا مسدود کردن بستهها را انجام میدهد.
پیشنهاد مطالعه: تنظیم فایروال ویندوز سرور
کاربرد انواع فایروال
امروزه، انواع مختلفی از فایروالها در شبکههای کامپیوتری برای محافظت از آنها در برابر تهدیدات امنیتی مورد استفاده قرار میگیرند. هر نوع فایروال وظایف و کاربردهای خاص خود را دارد. برخی از فایروالهای رایج و کاربردهای آنها به شرح زیر است:
فایروال نرمافزاری (Software Firewall): این نوع فایروال به صورت نرمافزاری بر روی سیستم عامل نصب میشود و ترافیک شبکه را بررسی میکند. فایروال نرمافزاری میتواند بر روی سرورها، کامپیوترهای شخصی و دستگاههای متصل به شبکه نصب شود. کاربردهای آن شامل کنترل دسترسی به سرویسها، فیلتر کردن ترافیک، مسدود کردن آدرسها و پورتهای مشکوک و محافظت از سیستم در برابر نرمافزارهای مخرب است.
فایروال سختافزاری (Hardware Firewall): این نوع فایروال به صورت دستگاه سختافزاری مجزا بر روی شبکه نصب میشود. فایروال سختافزاری میتواند بر روی دروازههای ورودی به شبکه (مانند روترها و سوئیچهای لایه سه) قرار گیرد و تمام ترافیک وارد و خارج شبکه را کنترل کند. این نوع فایروال عموما برای شبکههای بزرگ و پیچیده استفاده میشود و توانایی محافظت از سرورها، شبکههای داخلی و ارائه سرویسهای امنیتی مانند VPN (شبکه خصوصی مجازی) را دارد.
فایروال رایگان (Open-Source Firewall): این نوع فایروالها مبتنی بر نرمافزارهای منبع باز هستند که قابلیت نصب و پیکربندی روی سختافزارها یا سیستمهای عامل دارند. مشهورترین فایروال رایگان، pfSense، IPFire و OPNsense هستند که در بیشتر موارد قابلیتها و امکانات امنیتی گستردهای در اختیار کاربران قرار میدهند و امکان سفارشیسازی آنها وجود دارد.
فایروال فیلترکننده بسته (Packet-Filtering Firewall): این نوع فایروال بر اساس قوانین و فیلترهای که بر روی آدرسهای IP، پورتها و پروتکلها قرار داده میشوند، بستههای داده را بررسی میکند و تصمیم میگیرد به بستهها اجازه عبور دهد یا مسدود کند. این نوع فایروال از الگوریتمهای سریع برای تصمیمگیری استفاده میکند و عملکرد سریعی دارد، اما قابلیت اعمال سطوح پیچیدهتری از کنترل دسترسی را ندارد.
فایروال حالتمحور (Stateful Firewall): این نوع فایروال با بررسی وضعیت ارتباطات شبکه (مانند جلسات TCP) عمل میکند. آن بستههایی که به یک جلسه معتبر تعلق دارند و در چرخه ارتباط باز هستند را اجازه عبور میدهد و بستههایی که جلسه معتبری ندارند را مسدود میکند. این نوع فایروال امکانات امنیتی پیشرفتهتری را ارائه میدهد و در مقابل حملاتی مانند حملات تزریق پیام و پویش اسکنرها مقاومت بیشتری دارد.
مزایای استفاده از فایروال
استفاده از فایروالها در شبکههای کامپیوتری دارای مزایای بسیاری است. برخی از آنها به شرح زیر است:
امنیت شبکه: بزرگترین مزیت استفاده از فایروال، افزایش امنیت شبکه است. فایروالها به عنوان یک حائل میان شبکه داخلی و شبکه خارجی قرار میگیرند و ترافیک ورودی و خروجی را بررسی میکنند. آنها میتوانند حملات مخرب را تشخیص داده و مسدود کنند، آدرسها و پورتهای مشکوک را بلاک کنند و دسترسی غیرمجاز به سرویسها را محدود کنند.
کنترل دسترسی: فایروالها قابلیت کنترل دسترسی به سرویسها و منابع شبکه را به کاربران و دستگاهها میدهند. با تعریف قوانین و سیاستهای دسترسی در فایروال، میتوانید بر روی سرویسها، پورتها و آدرسها محدودیتهایی را تعیین کنید. این کنترل دسترسی به شما کمک میکند تا تنظیمات امنیتی را بر اساس نیازها و سیاستهای سازمان خود اعمال کنید و جلوی دسترسی غیرمجاز و ناخواسته به منابع شبکه را بگیرید.
فیلترینگ ترافیک: فایروالها قابلیت فیلترینگ و مدیریت ترافیک شبکه را دارند. میتوانید با استفاده از فایروال، ترافیک شبکه را بر اساس ویژگیهای مختلفی مانند آدرس IP، پورت، پروتکل و نوع بستهها مدیریت کنید. این قابلیت به شما امکان میدهد تا ترافیک مشکوک را مسدود کنید، ترافیک غیرضروری را کاهش دهید و پهنای باند را بهینهسازی کنید. همچنین، با استفاده از فایروال میتوانید فیلترهای محتوایی را اعمال کنید تا دسترسی به محتواهای ناخواسته یا مخرب از جمله وبسایتها، ایمیلها و برنامههای ناامن را محدود کنید.
رصد و ثبت لاگها: فایروالها قادرند لاگهای جزئیات ترافیک شبکه را ثبت کنند. این لاگها میتوانند شامل اطلاعاتی مانند منابع و مقصدهای ترافیک، تاریخچه بازدید کاربران از سایتهای مختلف، رویدادهای امنیتی و سایر جزئیات مربوط به ترافیک شبکه باشند. با تحلیل و بررسی این لاگها، میتوانید به رصد و تشخیص حملات و نفوذهای احتمالی، تحلیل عملکرد شبکه و ارائه گزارشات مربوط به آنها بپردازید.
مدیریت مرکزی: استفاده از فایروالها به شما امکان میدهد تا کنترل متمرکزی بر شبکه اعمال کنید. با تنظیمات و قوانین مشابه بر روی تمام فایروالها، میتوانید استانداردها و سیاستهای امنیتی را به طور یکپارچه اعمال کنید و نیاز به پیکربندی و مدیریت جداگانه برای هر دستگاه را کاهش دهید. این مزیت بسیار مفید است، به خصوص در شبکههای بزرگ و پیچیده که نیاز به مدیریت مرکزی و یکپارچه دارند.
مقابله با تهدیدات جدید: فایروالها بر اساس الگوریتمها و قوانین قابل تنظیم عمل میکنند. این حرف به معنای آن است که با به روزرسانی نرمافزار فایروال و تنظیم قوانین جدید، میتوانید به راحتی با تهدیدات جدید امنیتی روبرو شده و به آنها پاسخ دهید. به این صورت، فایروال به عنوان یک لایه امنیتی فعال میتواند در مقابل حملات و روشهای نفوذ جدید از شبکه محافظت کند.
فایروال نرم افزاری با نصب و کاربری آسان
فایروال ویندوز چیست؟
وظیفه ویندوز فایروال جداسازی شبکه داخلی با شبکه خارجی است مانند عملکرد اینترنت، فایروال در ویندوز امکان صدور مجوز برای برقراری ترافیک از یک پورت خاص به یک مقصد مشخص را دارد در همین حین هم میتواند ترافیک شبکه را بلاک کند. برای دسترسی به ویندوز فایروال باید مراحل زیر را دنبال کنید.
- در صفحه دسکتاپ روی نوار جستجو کلیک کنید و عبارت Firewall را تایپ کنید.
- سپس در نتایج ظاهر شده گزینه windows firewall with advanced security را انتخاب کنید. به صفحه مدیریت فایروال وارد میشوید.
- از سمت راست پنجره گزینه Properties را انتخاب کنید.
- در پنجره ظاهر شده گزینه Firewall State را در هر سه سربرگ Domain، Private، Public روی on تنظیم کنید.
در ادامه در مورد گزینههایی که فعال کردید توضیح خواهیم داد.
- گزینه Domain : در این گزینه امنیت در حد بالا بر روی سروری که به یک دامین متصل است اعمال شده است.
- گزینه Private : این گزینه برای شرایطی مناسب است که سرور به یک شبکه خصوصی متصل است و با اینترنت ارتباطی ندارد. در چنین شرایطی سرور در پشت یک روتر یا فایروال سخت افزاری قراردارد.
- گزینه Public Profile: این گزینه برای شرایطی که سرور مستقیما به یک شبکه عمومی متصل است، مورد استفاده قرار میگیرد.
برای خرید فایروال فورتی گیت می توانید از کارشناسان نتسا مشاوره بگیرید.
پیشنهاد مطالعه: غير فعال كردن فايروال ویندوز 10
فایروال شخصی چیست؟
فایروال شخصی (Personal Firewall) یک نوع فایروال است که بر روی دستگاههای شخصی نصب و استفاده میشود. هدف اصلی از این نوع فایروال، محافظت از دستگاه شخصی شما در برابر حملات و تهدیدات امنیتی است. به بیان دقیقتر، فایروال شخصی، نرمافزاری است که بر روی کامپیوترها، لپتاپها، تبلتها و گوشیهای هوشمند نصب میشود و وظیفه کنترل و مدیریت ترافیک ورودی و خروجی این دستگاهها را بر عهده دارد. فایروال شخصی به شما امکان میدهد تا کنترلی بر روی ارتباطات شبکه و دسترسی به سرویسها و منابع شبکه داشته باشید. برخی از ویژگیها و عملکردهای فایروال شخصی به شرح زیر هستند:
مانیتورینگ ترافیک: فایروال شخصی قادر است ترافیک شبکه ورودی و خروجی دستگاه شما را مانیتور کند و جزئیات آن را ثبت کند. این اطلاعات میتوانند شامل آدرس IP، پورتها، پروتکلها و نوع بستهها باشند. با دسترسی به این اطلاعات، میتوانید فعالیتهای ناخواسته، مشکوک یا مخرب را تشخیص داده و مسدود کنید.
کنترل دسترسی: فایروال شخصی به شما امکان میدهد تا قوانین و سیاستهای دسترسی خود را تعریف کنید. میتوانید ترافیک ورودی و خروجی را بر اساس پورتها، آدرس IP، پروتکلها و سایر ویژگیها محدود کنید. رویکرد فوق به شما امکان میدهد تا کاربران و برنامههای خاصی که مجوز دسترسی ندارند را مسدود کنید و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کنید.
جلوگیری از حملات: فایروال شخصی میتواند در برابر حملات امنیتی مختلف مانند نفوذ، ویروسها و حملات DDoS از تجهیزات شبکه شخصی محافظت کند. با تشخیص الگوها و روشهای حمله، فایروال میتواند به صورت خودکار حملات را شناسایی و مسدود کند و امنیت دستگاه را تامین کند.
پیشنهاد مطالعه : آنتی ویروس تحت شبکه چیست؟ انواع و تفاوت های آنها
فیلترینگ ترافیک: فایروال شخصی به شما اجازه میدهد تا ترافیک شبکه را بر مبنای نوع محتوا، آدرس IP، پورتها و سایر ویژگیها فیلتر کنید. میتوانید برنامهها و سرویسهای خاصی را مسدود کنید یا فقط به آنها اجازه دسترسی به اینترنت را بدهید.
مهمترین نکته در مورد فایروال شخصی این است که باید بهروزرسانی شود. تهدیدات امنیتی به طور مداوم تغییر میکنند و بروزرسانیهای فایروال شخصی به شما امکان میدهد تا بتوانید به مقابله با تهدیدات جدید بپردازید. در نهایت، به خاطر داشته باشید که فایروال شخصی تنها یکی از لایههای امنیتی است که میتوانید بر روی دستگاه خود اعمال کنید. استفاده از آن همراه با استفاده از نرمافزارهای ضد ویروس قوی و رعایت اصول امنیتی به شما کمک میکند تا امنیت شخصی خود را به حداکثر برسانید.
پورت فایروال چیست؟
پورت در واقع درگاه اتصال دستگاهها به یکدیگر است. هر پورت توسط اپلیکیشن خاصی به کار گرفته میشود، پس درصورتی که بخواهید دسترسی به یک نرم افزار خاص را بدهید باید پورت فایروال آن را بازکنید. تا ترافیک مجاز اجازه عبور پیدا کند.